Χίος

   Ιστορία - Αρχαιολογία

Σύμφωνα με τη μυθολογία το νησί πήρε το όνομά του από το Χίο, το γιο του Ποσειδώνα ή του Ωκεανού. Στην αρχαιότητα ονομαζόταν και Οφιούσα, Αιθάλη, Μάκρις και Πιτυούσα.

Γύρω στο 3000 π.Χ., εμφανίστηκαν οι πρώτοι κάτοικοι στη Χίο, οι Πελασγοί. Αργότερα, στο νησί εγκαταστάθηκαν Αχαιοί, και το 1100 π.Χ. οι Ίωνες. Από τότε, η Χίος άρχισε σταθερά να προοδεύει και τον 6ο π.Χ. αιώνα έφθασε στο απόγειο της ακμής της. Οι Χιώτες παρήγαγαν περίφημο κρασί και καλλιεργούσαν την επική ποίηση και τη γλυπτική και εξασφάλιζαν τα προς το ζην από το δουλεμπόριο.

Είναι γενικά αποδεκτό ότι ο Όμηρος καταγόταν από τη Χίο και έζησε σε αυτήν τον 8ο αιώνα π.Χ.

Το 493 π.Χ., η Χίος υποδουλώθηκε στους Πέρσες και εξαναγκάστηκε να πολεμήσει στο πλευρό τους εναντίον των Ελλήνων. Σύντομα ελευθερώθηκε και από το 478 π.Χ. εντάχθηκε στην Αθηναϊκή Συμμαχία.

Η Χίος κατακτήθηκε το 1566 από τους Τούρκους. Το 1821 μαζί με τη Σάμο συμμετείχε στην επανάσταση, αλλά τον επόμενο χρόνο οι Τούρκοι θέλοντας να τους τιμωρήσουν έσφαξαν 85.000 άτομα. Η άγρια αυτή σφαγή της Χίου συγκλόνισε την κοινή γνώμη της Ευρώπης και ενέπνευσε καλλιτέχνες όπως τον συγγραφέα Βίκτωρ Ουγκώ (Victor Hugo) και τον ζωγράφο Ντελακρουά (Eugene Delacroix). Ένας ισχυρός σεισμός το 1881 άφησε επίσης πολλά θύματα και προκάλεσε ανυπολόγιστες καταστροφές. Κατά τον πρώτο Βαλκανικό Πόλεμο, το 1912, ο ελληνικός στρατός κατέλαβε το νησί και το ενέταξε στην Ελλάδα.