|
Αμφίπολη
"Διοδεύσαντες δε την Αμφίπολιν και
την Απολλωνίαν ήλθον είς
Θεσσαλονίκην, όπου ήν συναγωγή των Ιουδαίων" (Πράξεις
17:1)
Τοπογραφία
- Στοιχεία
Η αρχαία πόλη της
Αμφίπολης ήταν κτισμένη αμφιθεατρικά πάνω σε ένα συγκρότημα λόφων στην
αριστερή όχθη του
Στρυμόνα, σε απόσταση 4,5 χιλιομέτρων από τη θάλασσα. Λόγω της θέσης
της, των φόρων που εισέπραττε και της παραγωγής ναυπηγήσιμων ξύλων, ανέπτυξε
αξιοζήλευτο επίπεδο πολιτισμού. Από την πόλη περνούσε η Εγνατία οδός και
επίνειό της υπήρξε η Ηίονα.
Ιστορία
- Αρχαιολογία
|
|
|
Βάσεις γέφυρας δίπλα στον
ποταμό Στρυμόνα |
Η περιοχή της
Αμφίπολης ανήκε στην επικράτεια του θρακικού φύλου των Ηδώνων, οι οποίοι
αντέδρασαν στις επανελλημένες προσπάθειες των Αθηναίων να την καταλάβουν.
Τελικά το 437 π.Χ. η πόλη κατελήφθη από τον Άνγωνα που απώθησε τους Ηδωνούς
και έκτισε την καινούργια πόλη με το όνομα Αμφίπολις. Το 424 π.Χ. η πόλη
επέρχεται στα χέρια των Λακεδαιμονίων όταν ο στρατηγός Βρασίδας με "ήπιες
προτάσεις" καταφέρνει τα την πάρει στα χέρια του. Οι Αθηναίοι κάνουν επανελλημένες προσπάθειες να ξαναπάρουν την πόλη αλλά δεν τα καταφέρνουν. Ο
Φίλιππος Β’ καταλαμβάνει την πόλη το 357 π.Χ. και αρχίζει για την πόλη μια
λαμπρή περίοδος.
Μετά τη μάχη της Πύδνας το 168 π.Χ., ο Ρωμαίος Παύλος Αιμίλιος διαίρεσε την Μακεδονία σε
τέσσερις περιοχές, τις μερίδες, από τις οποίες πρωτεύουσα της πρώτης ήταν η Αμφίπολις (Στράβωνος 7,47), ("ΜΑΚΕΔΟΝΩΝ ΠΡΩΤΗΣ" όπως αναφέρεται σε νομίσματα
που κόπηκαν στην Αμφίπολη την περίοδο 168-146 π.Χ.). Αυτό το διοικητικό
σύστημα διατηρήθηκε έως το 146 π.Χ., όταν η Μακεδονία έγινε Ρωμαϊκή επαρχία.
Τέσσερις παλαιοχριστιανικές βασιλικές που βρέθηκαν στην πόλη την αναδεικνύουν ως
αξιόλογο χριστιανικό κέντρο στους πρώιμους βυζαντινούς αιώνες.
Η
Αμφίπολη στη Καινή Διαθήκη
Η πόλη
αναφέρεται στις πράξεις των αποστόλων όταν ο απόστλος Παύλος με συνοδεία τον
Σίλα και τον Τιμόθεο «διοδεύσαντες δε
την Αμφίπολιν και την Απολλωνίαν ήλθον εις Θεσσαλονίκην οπού ην συναγωγή των
ιουδαίων» (Πράξεις 17:1).
|
 |
|
Τείχη της αρχαίας
Αμφίπολης |
Ο πληθυσμός της πόλης
στους χρόνους της Καινής Διαθήκης αποτελούνταν από Ρωμαίους, Εβραίους, αλλά
κυρίως Έλληνες. Η πόλη είχε υψηλό οικονομικό, πολιτιστικό, πνευματικό και
θρησκευτικό επίπεδο.
Κάποιοι υποστηρίζουν ότι είναι
πιθανό ο απ. Παύλος να κήρυξε και να δημιούργησε την πρώτη χριστιανική
Εκκλησία στην Απολλωνία όπως και στην Αμφίπολη. Μερικά από τα επιχειρήματα
τους είναι ότι ο συγγραφέας των Πράξεων κατά την συνήθεια του δεν αναφέρεται
με λεπτομέρειες στις ιεραποστολικές περιοδείες του απ. Παύλου αλλά
αρκείται στην αναφορά κύριων, καθοριστικών για το σκοπό τους βιβλίου
γεγονότων αλλά και προσώπων. Η έκφραση "διοδεύσαντες δε την Αμφίπολιν και
την Απολλωνίαν…", σύμφωνα πάντα με τους υποστηριχτές αυτής της άποψης,
πρέπει λακωνικά να υποδηλώνει σύντομη παραμονή στην πόλη και ευαγγελισμό των
κατοίκων (Δες την χρήση του «διοδεύω» στην περικοπή Λουκάς 8:1, όπως και των
αντίστοιχων ρημάτων "διέρχομαι" στις Πραξ. 8:4, 40, 9:32, 10:38, 11:19,
13:6, 14, 14:24, 18:23 και "διαπορευόμαι" στις Πράξ. 16:4). Ένα άλλο
στοιχείο που υποστηρίζει την συγκεκριμένη άποψη είναι η αναφορά του απ.
Παύλου σε πολλές εκκλησίες στην Μακεδονία, "Γνωρίζομεν δε υμίν, αδελφοί, την
χάριν του Θεού την δεδομένην εν ταις εκκλησίαις της Μακεδονίας" (Β’ Κορ.
8:1).
Η απόσταση από τους Φιλίππους μέχρι την Αμφίπολη
ήταν 48 χιλιόμετρα και ο Παύλος με τη συνοδεία του διανυκτέρευσε στην πόλη
πριν συνεχίσουν την επόμενη μέρα για την Απολλωνία, η οποία απείχε από την
Αμφίπολη 47 χιλιόμετρα.
Η προφορική τοπική παράδοση στο χωριό
Ροδολίβος αναφέρει τον τόπο που πέρασε ο απ.
Παύλος καθώς πήγαινε από τους Φιλίππους στην Αμφίπολη. Σύμφωνα μ' αυτή
κήρυξε τον θείο λόγο και οι κάτοικοί του έραναν με ροδοπέταλα τον ερχομό
του. Ο λόφος όπου μίλησε πήρε το όνομά του και καλείται μέχρι και σήμερα "Τουπόλο"
από το "Του-Πάολο" (Πάολο=Παύλος στα λατινικά).
Η
Αμφίπολη σήμερα
Το σύγχρονο χωριό το οποίο βρίσκεται
δίπλα στην αρχαία Αμφίπολη ανήκει στον ευρύτερο δήμο Αμφίπολης (δημοτικά διαμερίσματα Αμφιπόλεως, Μεσολακκιάς, Παλαιοκώμης, Νέων
Κερδυλίων) και απέχει 62
χλμ. ΝΑ από τις Σέρρες. Σύμφωνα με την απογραφή του 2001 ο πληθυσμός
ανέρχεται στους 307 κατοίκους οι οποίοι ασχολούνται επί το πλείστον με
γεωργικές εργασίες και συγκεκριμένα με την καλλιέργεια
βαμβακιού, τέφλων, τομάτας, και σταφυλιού. Στην είσοδο του χωριού υπάρχει το αρχαιολογικό μουσείο
ενώ στο πάνω μέρος του χωριού ο αρχαιολογικός χώρος της Χριστιανικής
Αμφίπολης.
|
Δείτε
από την Αμφίπολη