Η χριστιανική θέση στο θέμα της υιοθεσίας

- Πως βλέπει ο Θεός την υιοθεσία

- Μήπως όμως δε βγει σε καλό;

- Δεσμός αγάπης και όχι αίματος

[του Dr. Ανανία Καβάκα, Νευρολόγου-Ψυχιάτρου]

Υιοθεσία: Απαραίτητες προϋποθέσεις και προβλήματα

Αν μάλιστα είναι σωστές οι πληροφορίες ότι ορισμένες χώρες της Ασίας, όχι μόνο επιτρέπουν αλλά παροτρύνουν τις διάφορες οργανώσεις που ασχολούνται με την υιοθεσία να βρίσκουν γονείς στις προηγμένες χώρες για εγκαταλειμμένα και αβοήθητα παιδιά, τότε το πρόβλημα τις υιοθεσίας γι΄αυτά τα παιδιά παίρνει τη μορφή μιας επείγουσας ανάγκης.

Μερικοί χριστιανοί προβληματίζονται σε σχέση με τη γνώμη του Θεού για την υιοθεσία. Αν ο Θεός ήθελε να μου δώσει παιδί, θα μου το έδινε, λένε μερικοί. Αφού δεν μου το έδωσε, γιατί να προσπαθήσω να αποκτήσω με υιοθεσία;

Κατ’ αρχήν ας μην ξεχνάμε ότι μέσα στην Αγία Γραφή τονίζεται με έμφαση η έξυπνη ενέργεια της μητέρας του Μωυσή, που κατέστρωσε και έβαλε σε εφαρμογή ένα καταπληκτικό σχέδιο για να υιοθετηθεί το παιδί της από την κόρη του Φαραώ και να μη ριχθεί στο Νείλο ποταμό.

Ακόμη και η Αγία Γραφή τονίζει ότι όλοι οι πιστοί έχουμε γίνει παιδιά του Θεού, δια της υιοθεσίας μας απ’ Αυτόν, γι΄αυτό και έχουμε το δικαίωμα να αποκαλούμε τον Θεό Πατέρα (Γαλ. Δ΄5-6). Ο Θεός μας έχει υιοθετήσει προσφέροντας μάλιστα γι’ αυτό θυσία το Γιο Του επάνω στο σταυρό. Εφόσον λοιπόν Εκείνος το έκανε, σημαίνει ότι εγκρίνει αυτή την πράξη.

Τώρα σε σχέση με την ερώτηση, αν θα πρέπει ένα άτεκνο ζευγάρι να αποκτήσει ή όχι παιδί δια της υιοθεσίας, αυτό είναι τελείως προσωπικό τους θέμα. Ο Θεός μπορεί να μας χρησιμοποιήσει και με παιδιά και χωρίς. Υπάρχουν πολλές περιπτώσεις ζευγαριών που δεν είχαν δικά τους παιδιά και όμως έγιναν πολύ χρήσιμοι σε εκατοντάδες ή χιλιάδες άλλα παιδιά ή διέπρεψαν σε άλλα πεδία, όπως επίσης υπάρχουν πολλές περιπτώσεις άλλων ζευγαριών, οι οποίοι, ακολουθώντας τη γραμμή της υιοθεσίας πρόσφεραν τόση αγάπη, στοργή και φροντίδα σε αβοήθητα μωρά, ώστε αυτά όχι μόνο δεν στερήθηκαν τίποτε στη ζωή αλλά προχώρησαν θαυμάσια και μερικά απ’ αυτά διέπρεψαν.

Γι’ αυτό το λόγο, κάθε ζευγάρι που δεν έχουν δικό τους παιδί, θα πρέπει μετά από πολύ σκέψη και προσευχή να αποφασίσει ποια γραμμή θα ακολουθήσει στη ζωή.

Η υιοθεσία είναι και καλή και θεάρεστη πράξη, αρκεί το κίνητρο της να είναι η αγάπη και όχι ο εγωισμός, αρκεί να τη δούμε σαν κάτι που θα ευαρεστεί τον Θεό και όχι σαν κάτι που θα ευαρεστήσει μόνο εμάς ή θα λύσει κάποιο πρόβλημα μας.

Ο μεγαλύτερος ενδοιασμός των ζευγαριών αυτής της χώρας σε σχέση με την υιοθεσία είναι, ο φόβος τους μήπως το παιδί δεν βγει καλό και τους δημιουργεί σοβαρά προβλήματα στη ζωή.

Φυσικά καλό είναι, για το ζευγάρι που πρόκειται να προχωρήσει σε υιοθεσία, να γνωρίζει μερικά βασικά στοιχεία για τους γονείς και την πιθανή, αν υπάρχει, κληρονομική επιβάρυνση του παιδιού. Αυτές τις πληροφορίες όμως τις δίνουν συνήθως οι κοινωνικές υπηρεσίες των οργανώσεων που ασχολούνται με υιοθεσίες.

Ιδιαίτερα μάλιστα, σε περιπτώσεις που κάποιο ζευγάρι αποφασίσει να υιοθετήσει κάποιο παιδί με ειδικές ανάγκες, κάτι που γίνεται συχνά σε άλλες χώρες, καλό είναι να γνωρίζουν αρκετά σε σχέση με το πρόβλημα του παιδιού και τις πιθανές δυσκολίες που μπορεί να συναντήσουν στην ανατροφή του, πριν προχωρήσουν στην υιοθεσία.

Από την στιγμή όμως που γίνει μια σχετική καλή ενημέρωση για την κληρονομική επιβάρυνση του παιδιού, δεν χρειάζεται να ψυχολογεί κανείς τα πράγματα, προσπαθώντας να εντοπίσει σπάνιες πιθανότητες. Μήπως όταν παντρευόμαστε λαμβάνουμε τόσο σοβαρά υπόψη την κληρονομική επιβάρυνση τη γυναίκας ή του άντρα μας; Από τη στιγμή που αποφασίζουμε να παντρευτούμε πολύ λίγο υπολογίζουμε την πιθανή κληρονομική επιβάρυνση από τους γονείς ή προγόνους του ή την μελλοντικής μας συζύγου. Γιατί λοιπόν να ψιλολογούμε τόσο πολύ το κληρονομικό παρελθόν κάποιου παιδιού που θα υιοθετήσουμε;

Ίσως όμως κάποιος πει: Κι αν τελικά το παιδί δεν βγει καλό, τι θα γίνει; Και μήπως ξέρει κανείς τι είδους θα είναι το παιδί του όταν μεγαλώσει; Υπάρχουν σήμερα χιλιάδες περιπτώσεις παιδιών που γεννήθηκαν από οι οποίοι θεωρούνται φυσιολογικοί κι όμως εκείνα είναι ένα μόνιμο βάσανο γι’ αυτούς. Παιδιά προβληματικά, παιδιά που έχουν πέσει σε ναρκωτικά, παιδιά με αντικοινωνική συμπεριφορά και τόσα άλλα πολλά. Παρόλα αυτά όμως κανένας δεν σκέφτεται να μην κάνει παιδί, για να μην του βγει προβληματικό.

Για να μπορέσει να προχωρήσει σωστά μια υιοθεσία θα πρέπει να έχει την αγάπη και σαν πρωταρχικό κίνητρο της και σαν κατευθυντήρια δύναμη της στην μετέπειτα πορεία της.

Αυτό εξάλλου ήταν το κίνητρο του Θεού στην προσπάθεια Του να μας υιοθετήσει και γι’ αυτό η σχέση μας μ’ Αυτόν είναι τόσο ευλογημένη. Είναι μια σχέση αγάπης που γεμίζει χαρά την καρδία μας και ευφροσύνη την ψυχή μας .

Ακόμη και μια γυναίκα που αναγκαστεί να δώσει το παιδί της, επειδή διαπιστώνει ότι για πολύ σοβαρούς λόγους δεν μπορεί να προσφέρει σ’ αυτό την αγάπη, στοργή και φροντίδα που αυτό χρειάζεται, θα πρέπει να το κάνει από αγάπη σ’ αυτό και όχι από κάποιο άλλο κίνητρο. Επειδή αγαπάει το παιδί της αποφασίζει να το δώσει σε ένα άλλο ζευγάρι ανθρώπων που ποθούν να προσφέρουν αγάπη σ’ αυτό. Επειδή η ίδια δεν μπορεί, για διάφορους λόγους, να προσφέρει ή να δημιουργήσει για το παιδί της τις κατάλληλες συνθήκες ώστε αυτό να μπορέσει να προοδεύσει και να πετύχει στη ζωή, προσφέρει το παιδί της σε ένα άλλο ζευγάρι, που μπορούν και θέλουν να προσφέρουν όλα αυτά στο παιδί της.

Επίσης όταν ένα ζευγάρι σκέφτεται ή αποφάσισε να υιοθετήσει ένα ή περισσότερα παιδιά, θα πρέπει να το κάνει από αγάπη γι’ αυτά και όχι από κάποιο άλλο κίνητρο. Δεν αποφασίζουμε να αποκτήσουμε παιδί για να μη θεωρηθούμε στείροι ή ανίκανοι ή για να έχουμε αργότερα κάποιο στήριγμα στη ζωή, άσχετα αν αυτό συμβεί, αλλά επειδή θα μπορέσουμε να προσφέρουμε αγάπη και στοργή στο παιδί.

Το ίδιο πρέπει να ισχύει και στην υιοθεσία. Επειδή θέλουν να προσφέρουν αγάπη και στοργή το υιοθετούν.

Το κίνητρο λοιπόν για υιοθεσία πρέπει να είναι η αγάπη και τίποτε άλλο. Η αγάπη όμως δεν έχει καμία σχέση με τον εγωκεντρισμό. Γι’ αυτό και όταν ένα ζευγάρι αποφασίσει να υιοθετήσει ένα παιδί, δεν πρέπει να το κάνει για να έχουν και αυτοί ένα δικό της παιδί που θα το χαίρονται και θα απολαμβάνουν τα παιδιαρίστικα καμώματα του ή για να ικανοποιήσουν κάποια άλλη δική τους επιθυμία ή φιλοδοξία, αλλά για να κάνουν τη ζωή αυτού του παιδιού πιο καλή και πιο ευτυχισμένη.

Αυτό θα πρέπει να το κάνουν σαφές και στο παιδί, καθώς αυτό σιγά-σιγά μεγαλώνοντας θα μπορεί να το αντιληφθεί. Με λόγια απλά και καθαρά θα πρέπει να του εξηγήσουν ότι δεν τους ήρθε αναγκαστικά αλλά επειδή οι ίδιοι το θέλησαν. Επειδή το αγάπησαν το διάλεξαν κι επειδή εκτίμησαν την αξία του το πήραν για να αναθρέψουν με αγάπη, ώστε να μπορέσει να δημιουργήσει μια καλή και ολοκληρωμένη προσωπικότητα.

Ακόμη, μπορούν να πουν στο παιδί, ότι αν οι ίδιοι το είχαν γεννήσει, δεν θα μπορούσαν να κάνουν διαφορετικά, θα ήταν υποχρεωμένοι να το δεχτούν, όποιο κι αν ήταν αυτό. Στη δική τους όμως περίπτωση το διάλεξαν, και αυτό σημαίνει ότι το αγάπησαν γι’ αυτό που είναι.

Η ίδια γραμμή πρέπει να ακολουθηθεί και στις πιο σπάνιες περιπτώσεις, στις οποίες, μια γυναίκα αποφασίζει να γεννήσει ένα παιδί για να το δώσει σε κάποιο συγγενικό ή φιλικό ζευγάρι που δεν μπορεί να αποκτήσει δικό της.

Οι θετοί γονείς πρέπει να εξηγήσουν στο παιδί ότι επειδή ήθελαν να προσφέρουν αγάπη, στοργή φροντίδα και ευκαιρίες να προχωρήσουν καλά στη ζωή, ζήτησαν από τη γνωστή τους κυρία να γεννήσει ένα παιδί γι’ αυτούς, μια που οι ίδιοι δεν μπορούσαν να το γεννήσουν μόνοι τους. Επιπλέον πρέπει να του τονίσουν ότι η φυσική τους μητέρα ήξερε ότι μπορούσαν να του προσφέρουν όλα αυτά γι’ αυτό και δέχτηκε να προχωρήσει σ’ αυτή την πράξη. Το ίδιο πρέπει να πει και η φυσική του μητέρα. Αν το παιδί τη ρωτήσει γι’ αυτό τι θέμα αργότερα. Μια τέτοια ξεκάθαρη θέση ωφελεί και το παιδί και τους γονείς και αποτρέπει σοβαρά και άσκοπα προβλήματα, που αλλιώς μπορούν να δημιουργηθούν στο μέλλον.

Πραγματικά δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις υιοθετημένων παιδιών που κλονίστηκε τελείως η εμπιστοσύνη τους στους θετούς γονείς τους και κόπηκε κάθε ψυχική επαφή μαζί τους, επειδή έγινε αυτό το σοβαρό λάθος. Οι θετοί γονείς του νόμισαν ότι μπορούν να αποκρύψουν αυτή την απλή αλήθεια από το παιδί και γι’ αυτό έκαναν το παν για να μην την πληροφορηθεί το παιδί.

Σε κάποια φάση όμως της ζωής του, τη στιγμή μάλιστα που υπήρχαν σοβαρά προβλήματα με τους γονείς του, βρέθηκε κάποιος «καλοθελητής» που του το σφύριξε στο αυτί. Κι ας μη νομίσουν μερικοί ότι δεν πρόκειται να υπάρξουν προβλήματα με το δικό τους παιδί. Οι περισσότεροι γονείς που έχουν δικά τους ή υιοθετημένα παιδιά, συναντούν αρκετές δυσκολίες και αντιμετωπίζουν άλλοι σοβαρά και άλλοι λιγότερο σοβαρά προβλήματα στην εφηβική τους κυρίως ηλικία. Και δυστυχώς δεν λείπουν ποτέ οι «καλοθελητές» σ’ αυτή τη χώρα, άνθρωποι που χωρίς να νοιάζονται για τη ζημιά που θα κάνουν στο παιδί, σπεύδουν να του αποκαλύψουν αυτό ποτ οι γονείς του προσπάθησαν να του αποκρύψουν.

Το σοκ που φυσικά παθαίνει το παιδί εκείνη τη στιγμή δεν μπορεί να περιγραφεί. Καταρρέει ξαφνικά όλο το οικοδόμημα, πάνω στο οποίο είχε στηριχθεί. Αρχίζει τότε να βλέπει τους γονείς του με διαφορετικό μάτι. Κάνει ανασκόπηση όλης της ζωής του μέχρι εκείνη τη στιγμή και αποδίδει όλες τις συγκρούσεις που έχουν γίνει στο παρελθόν και μέχρι εκείνη την ώρα σε έλλειψη αγάπης από τους θετούς γονείς του, εξαιτίας του γεγονότος ότι δεν είναι δικό τους παιδί.

Εδραιώνεται δηλαδή μέσα στο παιδί η αντίληψη ότι για κάθε τι που δεν πήγε καλά στη σχέση του με τους θετούς γονείς του φταίει το γεγονός ότι είναι υιοθετημένο. Μια τέτοια αντίληψη είναι το χειρότερο που μπορεί να συμβεί, επειδή είναι δύσκολο μετά να ανατραπεί. Γι’ αυτό το λόγο δεν είναι σωστό να κρύβεται η αλήθεια από το παιδί και να αφήνεται να ζει με ψευδαισθήσεις, τη στιγμή μάλιστα που ο δεσμός που το ενώνει με τους θετούς γονείς του είναι δεσμός αγάπης, κάτι που δεν μπορεί να μην εκτιμηθεί από ένα παιδί, έστω κι αν δεν υπάρχει συγγένεια αίματος.