|
(Η παρακάτω ομιλία της κας Μπέτης Καβάκα δόθηκε σε
συνάντηση γυναικών την 10/12/05)
Για
να μπορέσουμε να αντιληφθούμε πόσο σημαντική ήταν η αλλαγή που
έφερε ο ερχομός του
Χριστού στη θέση της γυναίκας μέσα στην οικογένεια, στην
κοινωνία αλλά και σε όλους τους τομείς της ζωής, θα πρέπει να
δούμε με συντομία ποια ήταν η θέση της γυναίκας πριν, αλλά και
την εποχή που ζούσε ο Χριστός και μέχρι σήμερα.
Ας
δούμε όμως πρώτα ποιος ήταν ο σκοπός του Θεού για τη γυναίκα
όταν την δημιούργησε, όπως περιγράφεται στα δύο πρώτα κεφάλαια
της
Γένεσης.
Ο
Θεός έδωσε υψηλή και ίση με τον άντρα αποστολή στη γυναίκα,
αλλά διαφορετική θέση ανάλογα με τα διαφορετικά, αλλά εξίσου
σημαντικά με τον άντρα, προσόντα της. Πλασμένη από την πλευρά
του άντρα την προόριζε ως σύντροφο, βοηθό και συνεργάτη του σε
όλες τις εκδηλώσεις της ζωής.
Μέσα στο Δεκάλογο βλέπουμε ότι ο Θεός απαιτεί να αποδίδεται
στη μητέρα η ίδια τιμή όπως και στον πατέρα (Έξοδος 10:12).
Δυστυχώς, όμως, καθώς η αμαρτία με την είσοδό της στον κόσμο
κατέστρεψε την τάξη και την ομορφιά της δημιουργίας, έτσι,
όπως ήταν φυσικό, και η γυναίκα δεν ξέφυγε από τις οδυνηρές
συνέπειές της.
Ενώ
ο Θεός της είχε δώσει το δικαίωμα μαζί με τον άντρα να
εξουσιάζει σ’ όλα τα άλλα δημιουργήματα (Γένεση 1:28), αμέσως
μετά την πτώση αναφέρεται ότι στο εξής ο άντρας θα εξουσιάζει
τη γυναίκα (Γένεση 3:16). Έτσι η γυναίκα αργά αλλά σταθερά
ξεπέφτει από τη θέση που την είχε προορίσει ο Θεός. Ο άντρας
γίνεται γι’ αυτήν συχνά ένας σκληρός αφέντης και έφτασε κάποτε
να την θεωρεί σαν ένα αντικείμενο μόνο. Θα θυμάστε ίσως από
την ιστορία ότι η μικρή Αθηναία του 4ου και 5ου π.Χ. αιώνα
φανέρωνε τη γέννησή της με ένα κουρέλι κρεμασμένο στην πόρτα
του σπιτιού της, κι από κει και ύστερα δε μαθαίνουμε τίποτα
γι’ αυτήν επειδή περνούσε τη ζωή της κλεισμένη μέσα στο
γυναικωνίτη μέχρι και τα 14 χρόνια της, οπότε οι γονείς της
χωρίς καν να την ρωτήσουν την πάντρευαν μ’ έναν άντρα που ποτέ
δεν γνώρισε και δεν είχε δει στη ζωή της.
Αλλά και οι επιφανέστεροι εκπρόσωποι της αρχαίας
Ελλάδας διακήρυξαν τη μικρή εκτίμηση που έτρεφαν για τη
γυναίκα. Ο Αριστοτέλης την είδε σαν πλάσμα κατώτερο, κάτι
ανάμεσα σε ελεύθερο άνθρωπο και δούλο, ενώ ο Πλάτων ζητούσε
την κοινοκτημοσύνη των γυναικών.
Αλλά και αργότερα στην πιο πρόσφατη ιστορία, τη γυναίκα την
ήθελαν σύζυγο, χωρίς κανένα δικαίωμα, κλεισμένη αποκλειστικά
και μόνο στους τέσσερις τοίχους του σπιτιού της. Την ήθελαν
μητέρα χωρίς τις πνευματικές δυνατότητες για να αναθρέψει
σωστά τα παιδιά της.
Όταν αργότερα άρχισε το φεμινιστικό κίνημα, η γυναίκα πάσχισε
να γίνει όμοια με τον άντρα, κι επειδή τα ελαττώματα είναι
πάντα πιο χτυπητά, άρχισε να τον μιμείται στο κάπνισμα, στο
ντύσιμο, στη συμπεριφορά κτλ. Έτσι αντί να κερδίσει ζημιώθηκε
πιο πολύ.
Στην εποχή μας ανοίχτηκε ο δρόμος στη γυναίκα σε όλους τους
τομείς (κοινωνικούς, μορφωτικούς, επαγγελματικούς κτλ.) Έτσι
την βλέπουμε να παίζει με επιτυχία το ρόλο της, όταν μένει
μέσα στη φύση της και αξιοποιεί τα ιδιαίτερα χαρίσματά της που
πολλές φορές είναι πιο πολλά από αυτά πολλών αντρών.
Δυστυχώς βλέπουμε συχνά γυναίκες που παρασύρονται έξω από τη
φύση τους και την αποστολή τους με συνέπεια να γίνονται μια
καρικατούρα γυναίκας, κάθε άλλο παρά ελκυστική.
[
]
ΠΩΣ Ο ΧΡΙΣΤΟΣ ΕΙΔΕ ΤΗ ΓΥΝΑΙΚΑ
Ο
Χριστός ύψωσε πάλι τη γυναίκα και την τοποθέτησε ξανά στη θέση
που είχε προορίσει γι’ αυτήν ο Δημιουργός και που εξαιτίας της
αμαρτίας την είχε στερηθεί.
Πριν, όμως, μπούμε σε λεπτομέρειες θα αναφέρω χαρακτηριστικά 3
εδάφια από τα οποία φαίνεται καθαρά ότι ο Θεός δεν κάνει
διάκριση ανάμεσα στον άντρα και τη γυναίκα.
α)
Ως προς τη σωτηρία. Στην
προς
Γαλάτας επιστολή (3:28) διακηρύσσεται η ισότητά της με τον
άντρα στο θέμα της σωτηρίας και της συμμετοχής της στο σώμα
του Χριστού. «Δεν είναι άρσεν και θήλυ. διότι
πάντες σεις είσθε εις εν Χριστώ Ιησού».
β)
Στο κατά
Ματθαίον ευαγγέλιο (22:30) ο Κύριος τονίζει ότι
καταργείται η διάκριση του φύλου στην αιωνιότητα «Διότι εν τη
αναστάσει ούτε νυμφεύονται, ούτε νυμφεύουσιν, αλλ’ είναι ως
άγγελοι του Θεού εν ουρανώ».
γ)
Στην Α’
Πέτρου επιστολή (3:7) αναφέρεται για τις γυναίκες ότι
είναι με τους άντρες «συγκληρονόμοι της χάριτος της ζωής».
Μέσα στα Ευαγγέλια βλέπουμε τον Χριστό να πλησιάζει τη
γυναίκα μέσα στην αφάνεια και την περιφρόνηση που βρισκόταν
και να της προσφέρει με αγάπη τη σωτηρία. Θυμηθείτε το
θαυμάσιο
4ο
κεφάλαιο του Ιωάννη και τις βαρυσήμαντες αποκαλύψεις που
έκανε ο Ιησούς σε μια γυναίκα, τη Σαμαρείτισσα, που δεν
υστερούν καθόλου από τις αποκαλύψεις που έκανε στο
Νικόδημο. Μάλιστα αποκάλυψε σ’ αυτήν πρώτη ότι ήταν ο
Μεσσίας (κατά Ιωάννην 4:26). Γι’ αυτό κι εκείνη ανταποκρίθηκε
και ήταν η πρώτη που έφερε το μήνυμα του Μεσσία στο χωριό της
(κατά Ιωάννην 4:29) με αποτέλεσμα να πιστέψουν πολλοί.
Ας
θυμηθούμε ακόμη ότι με την ίδια χαρά και θαυμασμό που ο Κύριος
επαινεί την πίστη του εκατόνταρχου (κατά Ματθαίον 8:10),
επαινεί και την πίστη της
Σειροφοίνισσας - «Ω γύναι, μεγάλη σου η πίστις» (κατά
Ματθαίον 15:28).
Στις πιο σημαντικές στιγμές του
Ιησού η γυναίκα
είναι πάντα κοντά Του. Από τη στιγμή που Τον γνώρισε για
σωτήρα της δεν παύει να Τον ακολουθεί και να Τον ομολογεί. Ας
θυμηθούμε την ομολογία που βγαίνει από τα χείλη μιας γυναίκας,
της
Μάρθας, που δεν υστερεί σε τίποτα από την ομολογία που
έκανε κάποτε ο
Πέτρος - «Ναι Κύριε, εγώ επίστευσα ότι συ είσαι ο Χριστός,
ο Υιός του Θεού, ο ερχόμενος εις τον κόσμον» (κατά Ιωάννην
11:27). Αλλά και τη θαυμαστή αποκάλυψη που της έκανε «Εγώ
είμαι η ανάσταση και η ζωή» (κατά Ιωάννην 11:25).
Βλέπουμε λοιπόν στη στάση του Ιησού προς τις γυναίκες και τους
άντρες να μην υπάρχει καμιά διάκριση ούτε ως προς τη
διδασκαλία, ούτε ως προς τα θαύματα, ούτε ως προς τις
αποκαλύψεις και την προσφορά της αγάπης Του.
Γι’
αυτό και στο τρίχρονο διάβα Του, Τον ακολούθησαν από πολύ
κοντά οι γυναίκες χωρίς να αφήσουν να ακουστεί η φωνή τους
στους δρόμους και στις πλατείες, διαμόρφωσαν όμως με την αγάπη
τους και τη θυσία τους τον αληθινό γυναικείο τύπο, και
δημιούργησαν για όλες εμάς τις γυναίκες ένα θαυμάσιο πρότυπο.
Ακούστε πώς σε λίγες γραμμές περιγράφει ο
Λουκάς (8:1-3) το πέρασμά τους: «και γυναίκες τινές…
αίτινες διηκόνουν αυτόν από των υπαρχόντων αυτών». Οι λίγες
όμως αυτές γραμμές δίνουν την εικόνα όλου του έργου που
πραγματοποίησε η γυναίκα βάζοντας τη ζωή της στην υπηρεσία του
Χριστού. Και σκεφτόμουν ότι αυτές οι γυναίκες ήταν οι
πρωτοπόροι όλων των ιεραποστολικών οργανώσεων, γιατί πώς
αλλιώς θα μπορούσε ο Χριστός και οι μαθητές Του να γυρίζουν τα
χωριά και τις πόλεις της Παλαιστίνης, επί τρία ολόκληρα
χρόνια, διδάσκοντας και θεραπεύοντας αν αυτές οι γυναίκες δεν
φρόντιζαν για όλες τις ανάγκες τους;
Οι
ευσεβείς γυναίκες, λοιπόν, ακολούθησαν υπηρετώντας αθόρυβα την
ομάδα των
μαθητών. Η γυναικεία φύση όταν έλθει σε επαφή με τον Κύριο
βρίσκει τον πραγματικό εαυτό της. Βρίσκει την ολοκλήρωσή της
και εκδηλώνει όλες τις αρετές της: απλότητα, ταπεινοφροσύνη,
υπομονή, αφοσίωση κλπ.
Πολλοί άνθρωποι της εποχής εκείνης θεραπεύτηκαν από τον Χριστό
κι ύστερα τον λησμόνησαν. Η
Μαρία η Μαγδαληνή όμως δεν τον ξέχασε ποτέ. Από τη στιγμή
που Τον γνώρισε ακολουθεί τον σωτήρα της από κοντά ακόμη και
μέχρι το σταυρό. Ο θάνατός Του δεν την αφήνει να κοιμηθεί, και
πριν ακόμα φέξει, αψηφώντας το σκοτάδι τρέχει στον τάφο μαζί
με άλλες γυναίκες για να αλείψει το σώμα Του με μύρα (κατά
Ιωάννην 20:1). Και η αγάπη της ανταμείβεται. Σ’ αυτήν έλαχε η
τιμή να δει πρώτη τον αναστημένο Ιησού και να φέρει το άγγελμα
της ανάστασης στους άλλους.
Τέλος μετά την ανάληψη του Χριστού στο ανώγειο μαζί με τους
μαθητές ήταν και γυναίκες (Πράξεις Αποστόλων 1:14) και είχαν
το προνόμιο και αυτές να λάβουν το Άγιο Πνεύμα.
[
]
Η ΘΕΣΗ
ΤΗΣ ΓΥΝΑΙΚΑΣ ΣΤΗΝ ΠΡΩΤΗ ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑ
Μελετώντας τις
Πράξεις των
Αποστόλων και τις Επιστολές βλέπουμε ότι
ο Θεός δεν παρέβλεψε καθόλου την υπηρεσία και την προσφορά της
γυναίκας μέσα στην εκκλησία του Χριστού. Βρίσκουμε πολλές
γυναίκες που μνημονεύονται για την πίστη τους και τις
ιδιαίτερες υπηρεσίες που πρόσφεραν μέσα στην εκκλησία. Μόνο
στο
16ο κεφάλαιο της προς Ρωμαίους επιστολής
αναφέρονται 10 γυναίκες ονομαστικά και επαινούνται για τη
διακονία τους, χωρίς να υπολογίζουμε τις γυναίκες που
περιλαμβάνονται στις οικογένειες στις οποίες ο Παύλος στέλνει
χαιρετισμούς.
Το
κεφάλαιο το ανοίγει ο
Παύλος συστήνοντας μια γυναίκα, τη
Φοίβη, διάκονο στις
Κεγχρεές.
Προσέξτε με τι θερμά λόγια τη συνιστά και πόσο αναγνωρίζει
τους κόπους της για το έργο - «δεχθείτε αυτήν αξίως των
αγίων».
Στη
συνέχεια ανοίγει τους χαιρετισμούς βάζοντας πρώτο στη λίστα το
όνομα μιας γυναίκας, της
Πρίσκιλλας. Ήταν τυχαίο άραγε αυτό; Έξι φορές αναφέρονται
στην Καινή Διαθήκη τα ονόματα του
Ακύλα και της Πρίσκιλλας και τις τρεις από αυτές ο
απ. Παύλος βάζει πρώτο το όνομα της Πρίσκιλλας, πράγμα όχι
τόσο συνηθισμένο για την εποχή εκείνη, που δείχνει ότι η
Πρίσκιλλα ήταν άξια συνεργάτισσα του άντρα της στο κοινό έργο
που ο Θεός τους είχε εμπιστευτεί. Και συνεχίζει με πολλά
ονόματα γυναικών όπως της Ιουνίας, της
Μαριάμ και άλλων.
Οι
γυναίκες, λοιπόν, αυτές είχαν ενεργό δράση μέσα στην εκκλησία,
πράγμα που σημαίνει ότι όταν εμείς οι γυναίκες παραδώσουμε τη
ζωή μας και τα χαρίσματα που ο Θεός μας έχει δώσει στην
υπηρεσία Του, μπορούμε να είμαστε χρήσιμες και να προσφέρουμε
πολλά μέσα στην εκκλησία. Για παράδειγμα, ο απ. Παύλος για τη
Φοίβη αναφέρει ότι ήταν προστάτισσα πολλών, ακόμη και του
ίδιου του Παύλου. Τη μητέρα του
Ρούφου την ονομάζει και δική του μητέρα. Και αλήθεια πόση
φροντίδα, στοργή, προστασία μπορεί να προσφέρει, αλλά και πόσο
πόνο και δάκρυα μπορεί να ανακουφίσει η γεμάτη αγάπη καρδιά
μιας γυναίκας; Και πόση ανάγκη έχει η εκκλησία του Χριστού
σήμερα από τέτοιες γυναίκες;
Θυμηθείτε τη
Δορκάδα (Πράξεις 9:36) που στάθηκε αληθινή μητέρα στις
χήρες και στους φτωχούς, πλήρης έργων αγαθών. Επίσης στην
προς
Φιλιππησίους επιστολή διαβάζουμε για την
Ευωδία και τη
Συντύχη που συναγωνίστηκαν με τον Παύλο στο ευαγγέλιο.
Να
αναφέρουμε ακόμη τη
Μαρία, τη μητέρα του
Ιωάννου Μάρκου που είχε στο σπίτι της μια κατ’ οίκον
εκκλησία (Πράξεις 12:12), καθώς και τη
Λυδία (Πράξεις 16:15,40) που είχε το προνόμιο να γίνει η
πρώτη Ευρωπαία Χριστιανή και να γίνει αφορμή να δημιουργηθεί
με το κήρυγμα του Παύλου, μια εκκλησία στο σπίτι της.
Θα
ήθελα να αναφέρω και δύο άλλες γυναίκες, την
Ευνίκη και τη
Λωίδα (Β’ Προς Τιμόθεον 1:5) που είχαν ανυπόκριτο πίστη
και δίδαξαν από βρέφους τον Τιμόθεο τα ιερά γράμματα, όχι μόνο
με τα λόγια τους, αλλά και με τη συνεπή και άγια ζωή τους.
Ίσως αυτές οι δύο πιστές γυναίκες να νόμιζαν ότι δεν έκαναν
τίποτα το σπουδαίο για το έργο του Θεού, ωστόσο καλύτερο καρπό
από τον
Τιμόθεο δε θα μπορούσαν να προσφέρουν στον Κύριό Τους.
Το
τόσο σημαντικό έργο της ανατροφής των παιδιών πέφτει κατά
κύριο λόγο στους ώμους της μητέρας. Είναι αναμφίβολα μια
σοβαρή διακονία μέσα στην εκκλησία, παρόλο που ίσως τα
αποτελέσματά της δε φαίνονται άμεσα.
Ο
Χριστός, λοιπόν, με τον ερχομό Του, καταξίωσε τη γυναίκα και
ανοίγει μπροστά της ευρύ πεδίο δράσης και περιμένει απ’ αυτήν
πολλά, ανάλογα με τα τάλαντα που της έχει εμπιστευτεί.
Εδώ
όμως πρέπει να τονιστεί ότι ο Θεός έβαλε κάποια τάξη μέσα στην
εκκλησία, όπως και στην οικογένεια. Παρόλο που όπως είδαμε
υπήρχαν γυναίκες με μεγάλη πίστη και πολλά χαρίσματα, ο Θεός
έδωσε στον άντρα την ευθύνη της διδασκαλίας και της επισκοπής
μέσα στην εκκλησία, και αυτό καλό είναι να το έχουμε υπόψη
εμείς οι γυναίκες για να ξέρουμε τα πλαίσια μέσα στα οποία
μπορούμε να κινηθούμε. Άλλωστε δε μετράει το τι κάνουμε αλλά
πώς το κάνουμε και αν κάνουμε αυτό που θέλει ο Θεός από μας να
κάνουμε.
Ας
εξετάσουμε, λοιπόν, η κάθε μια τον εαυτό μας, πώς κάνουμε το
έργο που μας έχει αναθέσει ο Θεός: με αφοσίωση; με συνέπεια
και επιμέλεια; με υπευθυνότητα και αυταπάρνηση;
[ ] |
