Πέρσες

Η Περσική αυτοκρατορία ήταν από τις μεγαλύτερες στην ανθρώπινη ιστορία. Οι Πέρσες αναφέρονται στα κείμενα του 9ου π.Χ. αιώνα μαζί με τους Μήδες, ως ανεξάρτητα βασίλεια. Δύο αιώνες αργότερα, σχηματίζεται το ενωμένο Μηδικό κράτος και μαζί με τους Χαλδαίους πετυχαίνουν την κατάρρευση της Ασσυρίας και της Βαβυλώνας. Η άνοδος της Περσικής αυτοκρατορίας αρχίζει με τον Κύρο το Μέγα (559-529 π.Χ.), γιο του Καμβύση και εγγονό του Αστυάγους. Έδιωξε τη Μηδική ηγεμονία το 549 π.Χ., νίκησε τη Λυδική αυτοκρατορία του Κροίσου το 545 π.Χ., κατακτώντας ολόκληρη τη Μικρά Ασία, και νίκησε τον Ναβόνιδο της Βαβυλώνας το 538 π.Χ. κυριεύοντας την περιοχή του Ευφράτη, της Ασσυρίας, της Συρίας και της Παλαιστίνης. Τον 5ο π.Χ. αιώνα η περσική αυτοκρατορία επεκτεινόταν από τη Θράκη και την Αίγυπτο δυτικά, ως τον ποταμό Ινδό ανατολικά, και από τη Μαύρη θάλασσα, τον Καύκασο κα την Κασπία βορινά, έως την Αραβία, τον Περσικό και τον Ινδικό ωκεανό νότια. Οι Πέρσες κυριάρχησαν στο χώρο της νοτιοδυτικής Ασίας μέχρι την κατάλυση της αυτοκρατορίας τους από τον Μ. Αλέξανδρο.

Οι κυριότερες πρωτεύουσες της Περσικής αυτοκρατορίας ήταν η Πασαργάδη και η Περσέπολη (Β' Μακκαβαίων 9:2), την οποία ίδρυσε ο Δαρείος (521-486 π.Χ.), και βρίσκονταν στα βουνά της νοτιοδυτικής Περσίας και η αρχαία ελαμίτικη πρωτεύουσα Σούσα (Δανιήλ 8:2, Νεεμίας 1:1) στην πεδινή χώρα. Σημαντικές πόλεις ήταν η Βαβυλώνα, η οποία κυριεύθηκε από τον Κύρο το 539 π.Χ., και τα Εκβάτανα στη Μηδία.

Οι Πέρσες ανήκουν στην άρια φυλή και μιλούν μια ινδο-ευρωπαϊκή γλώσσα. Λόγω της τεράστιας έκτασής της ο Κύρος και ο Δαρείος την οργάνωσαν, χωρίζοντας την σε επαρχίες, που η κάθε μία διοικούταν από τον σατράπη. Κάθε επαρχία απολάμβανε τοπική αυτονομία, με ελευθερία να λατρεύει τον δικό της θεό, έδινε όμως αναφορά στο βασιλιά και συνέβαλε αναλογικά στις οικονομικές και στρατιωτικές ανάγκες του βασιλείου. Οι επίσημες γλώσσες ήταν τρεις: η περσική η ελαμίτικη και η βαβυλωνιακή.

Θρησκεία της, τουλάχιστον από τον 7ο π.Χ. αιώνα, ήταν ο ζωροαστρισμός, με θεό τον Αχούρα Μάσδα. Γύρω του υπήρχαν πνεύματα που υπάκουαν στο πνεύμα του κακού τον Αριμάν. Πίστευαν όμως ότι στο τέλος ο θεός θα νικούσαν το κακό και όλες οι ψυχές θα ζούσαν αιώνια ευτυχισμένες, αν και μερικές έπρεπε να περάσουν από ένα καθαρτήριο πυρ.

Στην εποχή της Παλαιάς Διαθήκης οι βασιλείς της Περσίας ήταν:

α) ο Κύρος (538-529 π.Χ.), για τον οποίο αναφορές γίνονται σε αρκετά χωρία της Παλαιάς Διαθήκης (Β' Χρονικών 36:22,23, Έσδρα κεφ. 1-5, Ησαΐα 44:28, 45:1, Δανιήλ 1:21, 6:28, 10:1, κ.α.).

β) ο Καμβύσης (538-529 π.Χ.). Κάποιοι μελετητές υποστηρίζουν ότι είναι το ίδιο πρόσωπο με τον Δαρείο τον Μήδο που αναφέρεται στο βιβλίο του Δανιήλ (5:31, 6:9,25, 9:1, 11:1).

γ) ο Δαρείος Α' ή Ύστασπους (522-486 π.Χ.), ο οποίος αποπειράθηκε να κατακτήσει την Ελλάδα αλλά απέτυχε στη μάχη του Μαραθώνα (490 π.Χ.). Από τον Δαρείο δόθηκε η άδεια ανοικοδόμησης του Ναού (δες βιβλίο Έσδρα)

δ) ο Ξέρξης Α' ή Ασσουήρης (486-465 π.Χ.), του οποίου σύζυγος, κατά το έβδομο έτος της βασιλείας του ήταν η Εσθήρ. Στα βιβλία του Έδρα και της Εσθήρ αποκαλείται Αχασβερός. Για να εκδικηθεί τους Έλληνες για την ήττα στη μάχη του Μαραθώνα, έκανε δύο εκστρατείες στις οποίες όμως υπέστη και πάλι ήττες (Σαλαμίνα, 480 π.Χ., και Πλαταιές, το 479 π.Χ.).

ε) ο Αρταξέρξης ο Μακρόχειρ (464-425 π.Χ.), ο οποίος επέτρεψε στον Έσδρα να επιστρέψει στην Ιερουσαλήμ για να φροντίσει για τη διδασκαλία και την εφαρμογή των εντολών του Κυρίου από τους Ισραηλίτες (Έσδρας κεφ. 7 και 8).

στ) ο Δαρείος Γ' ή Πέρσης (Νεεμίας 12:22), κατά την βασιλεία του οποίου τα στρατεύματα του μετά από πολυετείς αγώνες ενάντια στον ελληνικό και ασιατικό πολιτισμό έπαθαν μεγάλη συντριβή στις μάχες της Ισσού (333 π.Χ.) και των Γαυγαμήλων (331 π.Χ.), από τον Μέγα Αλέξανδρο.

Στην Αγία Γραφή υπάρχουν αρκετές αναφορές για την περσική αυτοκρατορία. Πολλές φορές δε, αναφέρονται μαζί με τους Μήδους (Εσθήρ 1:19, Δανιήλ 5:28). Ο Ησαΐας αναφέρει για τα σχέδια του Θεού που θα πραγματοποιούντο μέσω του βασιλιά Κύρου (Ησαΐας 45:1-4).

Το Περσικό κράτος επανιδρύθηκε το 226 π.Χ. και μετά από μια πορεία αιώνων έφτασε στη σημερινή του μορφή, ονομαζόμενο πια Ιράν (σημαίνει η (χώρα) των Αρίων). Το 95% του πληθυσμού είναι μωαμεθανοί.