[του
Dr. Ανανία Καβάκα, Νευρολόγου-Ψυχιάτρου]
[
]
Μπορεί κάτι να γίνει;
Δεν είναι σπάνιο το
φαινόμενο παντρεμένων ατόμων, ιδιαίτερα γυναικών, που φέρουν
βαρέως το γεγονός ότι ο σύντροφός τους δεν είναι
συναισθηματικός ή εκδηλωτικός απέναντί τους με αποτέλεσμα να
μην ικανοποιούνται οι δικές τους συναισθηματικές ανάγκες για
αγάπη, στοργή, εκτίμηση και αναγνώριση.
Οι περιπτώσεις αυτές
ανήκουν συνήθως σε δύο κατηγορίες. Εκείνους ή εκείνες που στην
αρχή ήταν συναισθηματικοί και εκδηλωτικοί και που αργότερα και
για διάφορους λόγους έπαψαν να είναι τέτοιοι και τους άλλους,
μια κατηγορία ανθρώπων, κυρίως αντρών, που ποτέ δεν ήταν
συναισθηματικοί και εκδηλωτικοί.
Ως προς την πρώτη
κατηγορία, μπορεί να γίνει κάτι αν γίνουν ορισμένοι σωστοί
χειρισμοί κι αν υπάρξει λίγη καλή θέληση. Οι χειρισμοί θα
πρέπει να έχουν σαν στόχο την εντόπιση της αιτίας ή πιο συχνά
των αιτιών που προκάλεσαν αυτή την αλλαγή στη συμπεριφορά του
άλλου.
Οι αιτίες είναι άλλοτε οι
πολλές υποχρεώσεις που κουράζουν και σωματικά και ψυχικά τον
άνθρωπο και κόβουν τη διάθεσή του για συναισθηματισμούς και
άλλοτε πικρίες ή απογοητεύσεις που φωλιάζουν μέσα του κι έχουν
κρυώσει την καρδιά του.
Αν η αιτία είναι ατέλειωτες
δουλειές και υποχρεώσεις μπορεί να βοηθηθεί για να κάνει μια
νέα ρύθμιση της ζωής και του προγράμματός του. Βασικό είναι να
μάθουμε όλοι να κάνουμε σωστή ιεράρχηση των αξιών. Τι είναι
απαραίτητο να γίνει την επόμενη μέρα και ποιο είναι εκείνο που
μπορεί να μείνει για αργότερα. Ποια είναι πρωταρχικής σημασίας
υποχρεώσεις και ποια μπορεί να θεωρηθεί σαν δευτερεύουσα ή και
πιο μικρής σημασίας.
Για να είμαστε συνεπείς
στις υποχρεώσεις, χωρίς αυτές να καταντήσουν ένας καθημερινός
βραχνάς για μας, πρέπει να μάθουμε να προγραμματίζουμε σωστά
τη ζωή μας.
Εκτός όπως από τις
καθημερινές επαγγελματικές ή κοινωνικές υποχρεώσεις μας
υπάρχει και η οικογένειά μας. Ο άντρας ή η γυναίκα μας, όπως
και τα παιδιά, είναι άτομα με τις δικές τους ψυχολογικές
ανάγκες εκτός από τις βιολογικές. Επομένως έχουμε υποχρέωση να
διαθέσουμε χρόνο και γι’ αυτούς.
Αν όμως η αιτία της
έλλειψης συναισθηματισμού είναι κάποια πικρία ή απογοήτευση
που φωλιάζει μέσα στην καρδιά τότε θα πρέπει να γίνει
προσπάθεια να ξεριζωθεί σιγά σιγά. Μια ευθεία ειλικρινής και
σε ήπιο τόνο συζήτηση, στη διάρκεια της οποίας θα
αναγνωριστούν τυχόν λάθη ή παραλείψεις και θα δοθούν ορισμένες
ειλικρινής εξηγήσεις, μπορεί να βοηθήσει σημαντικά στη μείωση
ή και στην εξάλειψη πολλών παρεξηγήσεων.
Η ευθύτητα και η
ειλικρίνεια όταν συνδυάζονται με ταπείνωση είναι πολύτιμα
στοιχεία όχι μόνο για αναγνώριση κάποιας όχι καλής
συμπεριφοράς, αλλά και για επανόρθωση και βελτίωση.
Τι γίνεται όμως όταν
κάποιος δεν ήταν ποτέ συναισθηματικός και εκδηλωτικός;
πάνω
[
]
Καλός αλλά όχι συναισθηματικός
Είναι αλήθεια ότι μερικοί
άνθρωποι και ιδιαίτερα άντρες, δεν είναι ή δεν έμαθαν να
εκφράζουν τα συναισθήματά τους. Μπορεί να είναι πολύ καλοί σε
όλα τα άλλα, όπως εργατικοί, πιστοί στις γυναίκες τους,
γενναιόδωροι και γενικά δεν στερούν τίποτα την οικογένειά
τους, προσφέροντας όλες τις ανέσεις και όλα τ’ άλλα μέσα για
μια καλή διαβίωση της οικογένειάς τους, αλλά δεν είναι
εκδηλωτικοί και συναισθηματικοί απέναντι στη γυναίκα και στα
παιδιά τους.
Το ερώτημα σ’ αυτές τις
περιπτώσεις είναι: Μπορούν να βοηθηθούν αυτοί οι άνθρωποι; Και
αν ναι, πώς;
Αν πρόκειται για ανθρώπους
που είναι συναισθηματικοί, αλλά που ποικίλα βιώματα και
εμπειρίες της παιδικής ηλικίας τους επηρέασαν αρνητικά σε
σημείο να μην μπορούν ή να μην τολμούν να εκδηλώσουν τον
συναισθηματικό τους κόσμο, μπορεί κάτι να γίνει.
Αν όμως είναι άνθρωποι που
δεν ήταν ποτέ συναισθηματικοί και εκδηλωτικοί, τότε δεν
υπάρχουν περιθώρια για σημαντική αλλαγή. Βλέπετε ότι δεν
γεννιόμαστε όλοι ίδιοι. Μερικοί είναι πολύ συναισθηματικοί και
εκδηλωτικοί, άλλοι λιγότερο και μερικοί ελάχιστα ή καθόλου. Οι
τελευταίοι είναι συχνά τύποι λογικοί, με τετραγωνικό μυαλό και
πολύ θετικοί στις ενέργειες και αποφάσεις τους, αλλά χωρίς
συναισθηματικές διακυμάνσεις ή εξάρσεις.
πάνω
[
]
Τι μπορεί και τι δεν πρέπει να γίνει
Όπως τονίστηκε και πιο πάνω
στις περιπτώσεις που ο άλλος δεν ήταν ποτέ συναισθηματικός,
ελάχιστα μπορούν να γίνουν. Στις άλλες περιπτώσεις όμως
μπορούν να γίνουν αρκετά. Το πρόβλημα είναι όμως πως πρέπει να
ενεργήσουμε για να μπορέσουμε να βοηθήσουμε κάποιον να γίνει
πιο εκδηλωτικός, πιο λεπτός και πιο συναισθηματικός απέναντί
μας.
Το χειρότερο που μπορούμε
να κάνουμε είναι να απαιτήσουμε από τον άλλοι ν’ αλλάξει.
Λόγια όπως: "Μα εσύ δεν έχεις ούτε ίχνος συναισθήματος μέσα
σου; Ποτέ δεν άκουσα να εκφράζεις κάτι. Δεν βλέπεις τους
άλλους άντρες πως εκφράζονται για τις γυναίκες τους; Εσύ, το
μόνο που ξέρεις είναι δουλειά, φαγητό και ύπνο. Τίποτα άλλο.
Αν δεν μ’ αγαπάς, πέστο μου, δεν με πειράζει". Μια τέτοια
επίθεση εναντίον του όχι μόνο δεν μπορεί να φέρει κάποιο καλό
αποτέλεσμα, αλλά ίσως ψυχράνει περισσότερο την καρδιά και τα
συναισθήματά του.
Ούτε φυσικά μπορούμε να
πετύχουμε κάτι το καλό με γκρίνια ή παρακάλια. Η γκρίνια
κουράζει και τελικά εξοργίζει τον άλλο και τα παρακάλια
καταστρέφουν την καλή εικόνα που έχει ο άλλος για μας.
Για παράδειγμα, αν μια
γυναίκα αρχίσει να ζητάει από τον άντρα της ή το χειρότερο να
τον παρακαλεί να γίνει πιο στοργικός ή πιο εκδηλωτικός
απέναντί της, επειδή δεν μπορεί να ζήσει χωρίς αγάπη ή
υποφέρει όταν δεν νιώθει την αγάπη των άλλων, δίνει την
εντύπωση ενός υπερευαίσθητου, συναισθηματικά στερημένου ή
αδύναμου πλάσματος.
Λίγοι όμως είναι οι άντρες
που μπορούν να χαίρονται επειδή έχουν δίπλα τους μια γυναίκα
υπερευαίσθητη ή συναισθηματικά ανικανοποίητη.
Ακόμα και στις περιπτώσεις
που ένας άντρας αισθάνεται υπερηφάνεια ή ικανοποίηση με τη
σκέψη ότι μπορεί να βοηθήσει μια ευαίσθητη γυναίκα ή προσπαθεί
να τη βοηθήσει επειδή τη λυπάται, αυτό δεν μπορεί να κρατήσει
πολύ.
Αντίθετα όλοι εκτιμάμε τους
ικανούς και δυνατούς χαρακτήρες που μπορούν όχι μόνο να
σταθούν στα πόδια τους αλλά να στηρίξουν και άλλους. Εκτιμούμε
πολύ και θαυμάζουμε τους αισιόδοξους και χαρούμενους
ανθρώπους, όχι μόνο επειδή πιστεύουμε ότι είναι
ικανοποιημένοι, αλλά επειδή μπορούν να δώσουν χαρά και στους
άλλους.
Πως τότε περιμένουμε από
τον άντρα ή τη γυναίκα μας να συνεχίσει να μας εκτιμά, να μας
έχει στη συνείδησή του ψηλά και να χαίρεται γιατί μας έχει
δίπλα του, όταν του δίνουμε την εντύπωση ότι είμαστε
αδύναμοι, ανικανοποίητοι και λίγο πολύ δυστυχισμένοι;
Η έκθεση λοιπόν, η γκρίνια
ή τα παρακάλια δεν μπορούν να φέρουν κάποιο καλό αποτέλεσμα.
Αντίθετα μπορούν να χειροτερέψουν τις διαθέσεις του άλλου
απέναντί μας.
πάνω
[
]
Πως λοιπόν πρέπει να ενεργήσουμε;
Η πιο σωστή γραμμή σε
τέτοιες περιπτώσεις είναι: Να προσπαθήσουμε με καλό πάντα
τρόπο να εξηγήσουμε αυτά που ο άλλος μπορεί να αντιληφθεί, να
διδάξουμε ότι ο άλλος μπορεί να διδαχτεί, χωρίς όμως πνεύμα
κριτικής η έκφραση πικρίας εκ μέρους μας για την κατάσταση που
επικρατεί. Τέλος, να προσπαθήσουμε να τον βοηθήσουμε ν’
αλλάξει ότι είναι δυνατό ν’ αλλαχτεί, πλησιάζοντάς τον με
αγάπη και πνεύμα κατανόησης.
Μόνο έτσι θα μπορέσουμε να
δημιουργήσουμε για να πετύχουμε αυτό που επιθυμούμε. Μόνο σ’
ένα τέτοιο κλίμα μπορεί ο άλλος ν’ ανταποκριθεί θετικά και να
βελτιώσει τη συμπεριφορά του.
Για όλα τ’ άλλα όμως, που
δεν είναι δυνατό ν’ αλλαχτούν, να βελτιωθούν, να γίνουν πιο
ήπια ή πιο υποφερτά, πρέπει να είμαστε έτοιμοι να τα δεχτούμε
όπως είναι και να δούμε πως εμείς μπορούμε να ζήσουμε δίπλα
του, χωρίς να επηρεαζόμαστε αρνητικά από τις ατέλειες του
συντρόφου μας.
Πρέπει να δεχτούμε τον άλλο
με τα ιδιαίτερα στοιχεία του χαρακτήρα και της ιδιοσυγκρασίας
του που δεν είναι εύκολο ν’ αλλαχτούν.
Ας μη ξεχνούμε ότι κι εμείς
δεν είμαστε τέλειοι στη συμπεριφορά μας απέναντί του. Εξάλλου
ένα γάμος δεν είναι μια ένωση δύο τέλειων ανθρώπων, αλλά δύο
ατόμων με ατέλειες που έχουν σαν σκοπό να προχωρήσουν σιγά
σιγά προς την τελειότητα. Γι’ αυτό και πρέπει να επικρατεί
μεταξύ τους ανοχή, κατανόηση και αλληλοεκτίμηση παρ’ όλες τις
τυχόν ατέλειες και ελλείψεις τους.
πάνω
|