Χριστουγέννων (κλασικά)
Καλήν
εσπέραν άρχοντες, αν είναι ορισμός σας,
Χριστού τη θεία γέννηση, να πω στ' αρχοντικό σας.
Χριστός
γεννάται σήμερον, εν Βηθλεέμ τη πόλη,
οι ουρανοί αγάλλονται, χαίρεται η φύσις όλη.
Εν τω
σπηλαίω τίκτεται, εν φάτνη των αλόγων,
ο βασιλεύς των ουρανών, και ποιητής των όλων.
Πλήθος
αγγέλων ψάλλουσι, το δόξα εν υψίστοις,
και τούτο άξιον εστί, η των ποιμένων πίστις.
Εκ της
Περσίας έρχονται, τρεις μάγοι με τα δώρα,
άστρο λαμπρό τους οδηγεί, χωρίς να λείψει ώρα.
Φτάνοντας
στην Ιερουσαλήμ, με πόθο ερωτώσι,
πού εγεννήθη ο Χριστός, να πάν να τον ευρώσι.
Δια
Χριστόν ως ήκουσε, ο βασιλεύς Ηρώδης,
αμέσως εταράχτηκε, κι έγινε θηριώδης.
Διατί
πολλά φοβήθηκε, δια τη βασιλεία,
μην του τη πάρει ο Χριστός, και χάσει την αξία.
Κράζει
τους μάγους και ρωτά, που ο Χριστός γεννάται,
εν Βηθλεέμ ηξέρομε, ο συγγραφεύς διηγάται.
Τους είπε
να υπάγουσι, και όπου τον εβρούσιν,
αφού τον προσκυνήσουσιν, να παν να του το πούσιν
Όπως
υπάγει και αυτός, για να τον προσκυνήσει,
με δόλο ως μισόθεος, για να τον αφανήσει.
Βγαίνουν
οι Μάγοι τρέχοντας, και τον αστέρα βλέπουν,
φως θεϊκό κατέβαινε, και με χαρά προστρέχουν.
Φτάνοντας
εις το σπήλαιο, βρίσκουν την θεοτόκο,
και βάστα στας αγκάλας της, τον άγιον της Τόκο.
Γονατιστοί
τον προσκυνούν, και δώρα του χαρίζουν,
σμύρνα χρυσό και λίβανο, Θεό τον ευφημίζουν.
Σμύρνα
είναι νέος άνθρωπος, χρυσό ως Βασιλέα,
και λίβανο νέος Θεός, σ’ όλη την ατμοσφαίρα.
Αφού τον
προσκυνήσασιν, ευθύς πάλι μισεύουν,
και τον Ηρώδη μελετούν, να πάνε για να εύρουν.
Άγγελος εκ
των ουρανών, βγαίνει τους εμποδίζει,
από άλλην οδό να πορευτούν, αυτός τους διορίζει.
Και πάλι
άλλος άγγελος, τον Ιωσήφ προστάζει,
εις Αίγυπτο να πορευτεί, και εκεί να ησυχάζει.
Να πάρει
και την Μαριάμ, μαζί με τον υιό της,
γιατί ο Ηρώδης εζητεί, τον τόκο τον δικό της.
Μη
βλέποντας ο Βασιλεύς, τους μάγους να γυρίζουν,
στην Βηθλεέμ επρόσταξε, παιδί να μην αφήσουν.
Χιλιάδες
δεκατέσσερις, σφάζουν σε μια ημέρα,
θρήνο κλαυθμό και οδυρμό, είχε κάθε μητέρα.
Και
επληρώθην το ρηθέν, προφήτου Ησαϊου,
ως και των άλλων προφητών, και του Ιερεμίου.
[
]
Χριστουγέννων
(κρητικά)
Καλήν
εσπέρα άρχοντες κι αν είναι ορισμός σας
Χριστού τη θεία γέννηση να πω στ' αρχοντικό σας.
Χριστός γεννάται σήμερον εν Βηθλεέμ τη πόλει,
οι ουρανοί αγάλλονται χαίρετ' η φύσις όλη.
Άψε
Βαγίτσα το κερί, άψε και το διπλέρι
και κάτσε και ντουχούντιζε ίντα θα μας εφέρει.
Για πα και για λουκάνικο, για χοιρινό κομμάτι
κι από τη μαύρη όρνιθα κανένα αυγουλάκι
κι αν το
'κανε κι η γαλανή ας είναι ζευγαράκι.
[]
Χριστουγέννων
(ηπειρώτικα)
Ελάτε εδώ
γειτόνισσες και εσείς γειτονοπούλες,
τα σπάργανα να φτιάξουμε και το Χριστό ν' αλλάξουμε.
Τα σπάργανα για το Χριστό, ελάτε όλες σας εδώ,
τα σπάργανα
για το Χριστό, ελάτε όλες σας εδώ.
Να πάμε να γυρίσουμε και βάγια να σκορπίσουμε,
να βρούμε και την Παναγιά οπού μας φέρνει τη χαρά.
Τα σπάργανα
για το Χριστό, ελάτε όλες σας εδώ,
τα σπάργανα
για το Χριστό, ελάτε όλες σας εδώ.
Κοιμάται στα τριαντάφυλλα, γεννιέται μες στα λούλουδα.
Γεννιέται μες στα λούλουδα, κοιμάται στα τριαντάφυλλα.
Τα σπάργανα για το Χριστό, ελάτε όλες σας εδώ.
Τα σπάργανα να φτιάξουμε και το Χριστό ν' αλλάξουμε.
[]
Χριστουγέννων
(ποντιακά)
Χριστός
γεννέθεν, χαρά σον κόσμον
χα, καλή ώρα, καλή σ' ημέρα
Χα, καλόν παιδίν οψές γεννέθεν
οψές γεννέθεν, το βράδ' αργάτε.
Το
εγέννεσεν η Παναΐα
Το ανάθρεψεν αεί Παρθένος.
Εκαβάλκεψεν χρυσόν πουλάρι
εκατήβεν σο σταυροδρόμι.
Έπιασαν
άτό' οι σκύλ' Εβραίοι
χίλ' Εβραίοι και μίλ' Εβραίοι.
Ασ' σα κρέντικα κι άσ' στην καρδίαν
γαίμα έσταξεν, χολήν κι εφάνη.
γαίμα έσταξε, εμυροστάθεν.
Εμυρίστεν
ατ' ο κόσμον όλον
για μυρίστ' άτό και σύ αφέντα.
Σύ αφέντα,
καλέ μ' αφέντα
έμπα σο νουντάν κι ελά σην πόρταν.
Φέρ ουβάς και λεφτοκάρυα.
Κι αν ανοί'ς μας χαρά σην πόρτα'ς.
Χριστός
γεννέθεν, χαρά σον κόσμον
χα, καλή ώρα, καλή σου μέρα.
Χα, καλόν παιδίν οψέ 'γεννέθεν.
Οψέ 'γεννέθεν, ουράνοστάθεν.
Τον
εγέννεσεν η Παναΐαν
τον ανέστησεν Αγιά-Παρθένος.
Εκαβάλκεψεν χρυσόν πουλάριν
χρυσοπούλαρον και ανεμοπούλαρον.
Εκατέβην
σο σταυροδρόμιν
τον απερπάξανε χίλ' Εβραίοι
χιλ' Εβραίοι και μύρ' Εβραίοι
χίλ' Εβραίοι και μύρ' Εβραίοι.
Ασ' σα
Αρχαντίκα και ασ' σην καρδίαν
γαίμαν έσταξεν, γλεήν κι εφάνθεν.
Εμυρίστεν ατ' ο κόσμον όλον
για μυρίστ' ατό και εσύ αφέντα
άη αφέντα, καλέ μ' αφέντα.
Δέβα σο
ταρέζ κι έλα σην πόρταν
δώσ' με το παχτσίς κι ας πάω δεβαίνω.
[]
Χριστουγέννων
(μακεδονικά)
Χριστούγεννα, Πρωτούγεννα,
τώρα Χριστός γιννιέτι (δις)
Γιννιέται
κι βαφτίζιτι
στους ουρανους απάνου (δις)
Όλοι οι
αγγέλοι χαίρουντι
κι όλοι δοξολογιούντι (δις)
Και τα
δαιμόνια σκάζουνε,
και σκάζουν και πλαντάζουν (δις)
Σε τουτ'
το σπίτι πούρθαμε,
μι μάρμαρου στρουμένου (δις)
[]
Πρωτοχρονιάς (κλασικά)
Αρχιμηνιά κι αρχιχρονιά, ψηλή μου δεντρολιβανιά
κι αρχή, κι αρχή καλός μας χρόνος, εκκλησιά, εκκλησιά με
τ' άγιο θρόνος.
Αρχή που
βγήκε ο Χριστός, Άγιος και πνευματικός,
στη γη, στη γη να περπατήσει και να μας, και να μας
καλοκαρδίσει.
Άγιος
Βασίλης έρχεται, άρχοντες το κατέχετε,
από, από την Καισαρεία, ζησ' αρχό, ζήσ' αρχόντισσα κυρία.
Βαστάει
εικόνα και χαρτί, με το Χριστό το Λυτρωτή,
χαρτί, χαρτί και καλαμάρι, δες και με, δες κι εμέ το
παλικάρι.
Σ' αυτό το
σπίτι που 'ρθαμε, πέτρα, πέτρα να μη ραγίσει
κι ο νοικοκύρης του σπιτιού, χίλια, χίλια χρόνια να ζήσει.
Και του
χρόνου!
[]
Πρωτοχρονιάς (μακεδονικά)
Ήρθε πάλι
νέο έτος εις την πρώτη του μηνός
ήρθα να σας χαιρετίσω, δούλος σας ο ταπεινός.
Ο
Βασίλειος ο Μέγας ιεράρχης θαυμαστός
εις την οικογένειά σας να 'ναι πάντα βοηθός.
Τα παιδιά
εις το σχολείο να πηγαίνουνε συχνά
να μαθαίνουνε το βίο, της πατρίδας τα ιερά.
Και για
τους ξενιτεμένους έχω να σας πω πολλά,
σας αφήνω "καληνύχτα" και του χρόνου με υγειά.
[]
Πρωτοχρονιάς (ζακυνθινά)
Αρχιμηνιά
κι αρχιχρονιά κι αρχή καλός μας χρόνος
υγεία αγάπη και χαρά να φέρει ο νέος χρόνος.
Να ζήσει ο
κύρης ο καλός, να ζήσει κι η κυρά του
όλα του κόσμου τα καλά να έχει η φαμελιά του.
Να ζήσει
τ' αρχοντόπουλο πού 'χει καρδιά μεγάλη
σε μας και στην παρέα μας ένα φλουρί να βγάλει.
[]
Πρωτοχρονιάς (κεφαλονίτικα)
Άγιος
Βασίλης έρχεται Γενάρης ξημερώνει
ο μήνας που μας έρχεται το χρόνο φανερώνει.
Τρα λα λά...
Την άδεια
γυρεύουμε στο σπίτι σας να μπούμε
τον άγιο με όργανα και με φωνές να πούμε.
Τρα λα λά...
Εκοίταξα
στον ουρανό και είδα δυο λαμπάδες
και με το καλωσόρισες καλές σας εορτάδες.
Τρα λα λά...
Και πάλι
ξανακοίταξα και είδα δυο στεφάνια
και με το καληνύχτισμα καλά σας Θεοφάνια.
Τρα λα λά...
[]
Πρωτοχρονιάς (κερκυραϊκά)
Αρχιμηνιά
κι αρχιχρονιά πρώτη του Γεναρίου
αύριο
ξημερώνεται τ' αγίου Βασιλείου.
Άγιος
Βασίλης έρχεται από την Καισαρεία,
βαστά
εικόνα και χαρτί, χαρτί και καλαμάρι.
Το
καλαμάρι έγραφε και το χαρτί μιλούσε.
Βασίλη
πόθεν έρχεσαι και πόθεν κατεβαίνεις;
Από τη
μάνα μ'’ έρχομαι και στο σχολειό πηγαίνω,
να μάθω τ'
άγια γράμματα και τ' άγιο ευαγγέλιο.
Σ' αυτήν
την πόρτα που 'ρθαμε πέτρα να μη ραγίσει
και ο
νοικοκύρης του σπιτιού χρόνια πολλά να ζήσει.
Να ζήσει
χρόνους εκατό και να τους απεράσει
και στων
παιδιών του τις χαρές κουφέτα να μοιράσει.
Κυρά
χρυσή, κυρά αργυρή, κυρά μαλαματένια,
που σε
χτενίζουν άγγελοι με τα χρυσά τους χτένια,
άνοιξε το
κουτάκι σου το μαργαριταρένιο
και δώσε
με ένα τάλιρο, ας είναι κι ασημένιο.
Και τώρα
καληνύχτα σας, καλό ξημέρωμά σας
κι ο Άγιος
Βασίλειος να 'ναι βοήθειά σας.
[]
Πρωτοχρονιάς (ποντιακά)
Αρχή
κάλαντα κι αρχή του χρόνου κι αρχή του χρόνου.
Πάντα
κάλαντα, πάντα του χρόνου πάντα του χρόνου.
Αρχή μήλον
εν κι αρχή κυδών εν κι αρχή κυδών εν
Κι αρχή
βάλσαμον το μυριγμένον το μυριγμένον.
Εμυρίστεν
ατό ο κόσμος όλον ο κόσμος όλον.
Για μύριστ
ατό και εσύ αφέντα καλέμ αφέντα.
Λύσον την
κεσέ σ και δος παράδας και δος παράδας.
Κι αν
ανιοιείς μας χαράν σην πόρτας σ χαράν σην πόρτας σ.
Ευχές
Χρόνια Πολλά, πάντα και του χρόνου
Καλή
χρονία και σ όλα τα σπίτια υείαν κι ευλοίαν.
[]
Φώτων
Σήμερα τα
Φώτα κι οι φωτισμοί
και χαρές μεγάλες και αγιασμοί.
Κάτω στον
Ιορδάνη τον ποταμό,
κάθεται η Κυρά μας η Παναγιά.
Σπάργανα
βαστάει, κερί κρατεί
και τον Αϊ - Γιάννη παρακαλεί:
- Άγιε
Γιάννη Αφέντη και Βαπτιστή,
δύνασαι βαπτίσεις Θεού παιδί;
- Δύναμαι
και θέλω και προσκυνώ
και τον Κύριό μου παρακαλώ.
Ν' ανέβω
πάνω στον ουρανό,
Να μαζέψω ρόδα και λίβανο.
-Άγιε
Γιάννη Αφέντη και Βαπτιστή,
έλα να βαπτίσεις Θεού παιδί.
Ν'
αγιαστούν οι κάμποι και τα νερά,
Ν' αγιαστεί κι ο αφέντης με την κυρά.
(κλείσιμο)
σφάξαμε τον πετεινό, είδαμε τα Φώτα,
δώστε μας το μπαξίσι μας, να πάμε σ' άλλη πόρτα.
[]
