Γιος του ηγεμόνα της Ιδουμαίας Αντιπάτρου ή Αντίπα, η δυναστεία του οποίου κυβέρνησε κατά τους Μακκαβαίους την Ιουδαία, από 37 π.Χ.- 44 μ.Χ. Ήταν ευνοούμενος του Ιουλίου Καίσαρα και κατόπιν εισήγησης του πατέρα του έγινε επίτροπος τη Γαλιλαίας, όταν άρχοντας της ήταν ο Υρκανός ο Β'. Λίγο αργότερα προάχθηκε από τον Μάρκο Αντώνιο σε τετράρχη της Ιουδαίας.

Ο διάδοχος του Υρκανού, Αντίγονος, με την υποστήριξη των Ιουδαίων προσπάθησε να διώξει τον Ηρώδη, όμως ο Ηρώδης κατόρθωσε να τον διώξει αυτός από την Ιουδαία. Ο Αντίγονος με τη βοήθεια του Πάρθων κατόρθωσε τελικά να τον διώξει και να γίνει άρχοντας του τόπου (40-37 π.Χ.). Ο Ηρώδης μετέβηκε στη Ρώμη και με την υποστήριξη του αυτοκράτορα Αντώνιου πήρε τον τίτλο του "βασιλιά των Ιουδαίων" (Λουκάς 1:5). Στην αρχή πήγε στην Αίγυπτο όπου συγκέντρωσε δυνάμεις και επιτέθηκε εναντίον του Αντίγονου, τον οποίο μετά από αγώνες κατόρθωσε να νικήσει και να γίνει απόλυτος άρχοντας της Ιερουσαλήμ και ολόκληρης της Ιουδαίας, εξολοθρεύονταν την οικογένεια των Μακκαβαίων. Παρέμεινε στην εξουσία για 33 χρόνια, χάρη στην υποστήριξη της Ρώμης. Επί των ημερών του και για να εξασφαλίσει την εύνοια και το θαυμασμό των Ιουδαίων, ανοικοδόμησε το Ναό (άρχισε το 18ο έτος της βασιλείας του, το 20 π.Χ. και αποπερατώθηκε μετά το θάνατό του, Ιωάννης 2:20), οχύρωσε την Ιερουσαλήμ και κατασκεύασε ρωμαϊκούς ναούς και αμφιθέατρα και γυμναστήρια.

Ο Ηρώδης ο Μέγας ήταν πολύ σκληρός και αδίστακτος. Σκότωσε με τα ίδια του τα χέρια τη σύζυγό του Μαριάμνη και τους δύο γιους του που απέκτησε μαζί της, τον Αλέξανδρο και τον Αριστόβουλο. Αργότερα, και ενώ βρισκόταν στο κρεβάτι λίγο πριν το θάνατό του διέταξε να δολοφονηθεί και ο τρίτος του γιος, ο Αντίπατρος. Πολλά επίσημα πρόσωπα τα έκλεισε στο αμφιθέατρο και έδωσε εντολή στην αδερφή του, όταν πεθάνει, να σφάξει όλους όσους ήταν φυλακισμένοι, ώστε ο κόσμος να κλάψει κατά την ημέρα του θανάτου του. Η διαταγή αυτή όμως δεν εκτελέσθηκε.

Επί των ημερών του γεννήθηκε στη Βηθλεέμ της Ιουδαίας ο Ιησούς Χριστός. Όταν ο Ηρώδης πληροφορήθηκε από τους αρχιερείς το γεγονός της γέννησής του Ιησού, παρακάλεσε τους μάγους που πήγαιναν για να προσκυνήσουν το νεογέννητο Ιησού να τον ειδοποιήσουν για να πάει και αυτός, προφανώς για να το σκοτώσει. Επειδή όμως το σχέδιό του απέτυχε, διέταξε τη σφαγή όλων των νηπίων της Βηθλεέμ, για να θανατωθεί και ο Ιησούς, καθώς πίστευε ότι θα ήταν ο μελλοντικός βασιλιάς των ιουδαίων. Ο Ιησούς όμως σώθηκε, μετά από θεία οδηγία που ήταν στα σχέδια του Θεού για τη σωτηρία των ανθρώπων (Ματθαίος 2:1-22).